Boyun Eğme: NASIL BAŞARIYORLAR?

Böyle bir sinemayı üreten bir ülke sinek ikilisi olamaz. Orayı görmek, tanımaya çalışmak; oranın insanını anlamaya çalışmak gerek mutlaka.

İranlı Makhmalbaf ailesiyle dost olabilmek için tüm mal varlığım olan Reno Modüs’ü feda edebilirim.

Öyle bir aile ki düşünün baba Mohsen Makhmalbaf, anne Marziyeh Meshkiny, kızlar Samira ve Hana Makhmalbaf yönetmen, oğul Maysam Makhmalbaf oyuncu, sinematograf.

Ve bunlar benzer örneklerde gördüğümüz gibi babanın torpiliyle iş yapan ama etkisiz işler çıkaran örnekler değil (Gürkan ve ile cümle başlar mı?). Her birinin filmleri uluslar arası prestijli festivallerde ödül alan filmler. Bazıları ile ilgili tanıtıcı yazılar bu albümde var.

Böyle bir aileyle dost olduğunuzu düşünün. Yemez bir ay yanında yatardım.

Mohsen Makhmalbaf’ın uluslar arası ismi “A Moment of Innocence/Masum Bir An” olan Farsça “Ekmek ve Gül/Noon-O-Goldoon” diye bilinen 1995 tarihli filmini izledim.

Birçok İran filminde gördüğümüz düş ile gerçekliğin birbirine girdiği bir film. Özellikle de film içinde film temalı veya bir film çekmekle ilgili bir film.

Aklıma çok büyük sanatçı Abbas Kiarostami’nin “Close-up/Yakın Plan” adlı filmi geliyor. Burada da sinemaya tutkuyla bağlı bir emekçi, zengin bir ailenin yanında çalışmaya başlamak üzereyken birden kendisini yönetmen Mohsen Makhmalbaf olarak tanıtmaya başlıyordu. Belki o sürede önemli bir kişi olmak hem de büyük hayranlık beslediği önemli biri olmak kendisi için bir ödüldü. Dolandırıcılıktan mahkemeye verilen adamın hikayesi arayıp, bulan için olağanüstü güzel mesajlar barındıran bir film, tek kelimeyle bir baş yapıt.

Aynı Mohsen Makhmalbaf şimdi kendi filminde kendisini oynuyor.

Hikayede gerçek öğeler var. Makhmalbaf’ın öz yaşam öyküsü.

1977 yılında 17 yaşında bir genç iken, Makhmalbaf devrimci ideallere sahiptir. İran karışıktır. Şah rejimine karşı bir ayaklanma söz konusudur. Devrimciler ile şeriatçılar işbirliği yaparlar. İktidarın şeriatçılara geçtikten sonra neler olduğunu biliyoruz. Makhmalbaf o karşık dönemde, toplumsal hareketlilikler artmışken bir arbede esnasında bir polisi bıçaklar. Bunlar gerçekten yaşanmıştır.

Olaydan yaklaşık 20 sene sonra Makhmalbah polisi bulur ve bu film içinde filmi çeker. O anın canlandırılması çekilecektir. Genç amatör oyuncular bulunur. Yıllar önce yaşanan politik olayların perde arkasında da tuhaf ve uzun süren bir aşk hikayesi de vardır. Polise sürekli saat soran genç kadın ile Makhmalbaf ve polis arasında geçen üçlü aşk yıllar sonra nasıl tezahür edecektir?

“Hayal gücü iktidara” diye bir duvar yazısı, özlü söz, keps var ya işte öyle bir şey bu film. Hayal gücü resmen iktidara geliyor benzer birçok İran filmi gibi.

Fena halde gideri var.

Son olarak Türkiye’de bu kadar olanaklar varken eli yüzü düzgün film sayısının beş yılda bire denk gelmesinden acayip rahatsız olduğumu tekrar belirtmek istiyorum.