Şimdi bir anketten bahsetmek istiyorum. SİYAD (Sinema
Yazarları Derneği) üyelerinden en beğendikleri 10 yerli filmi yazmalarını
istemiş. Sonuçlar şöyle:
10- Bir Zamanlar Anadolu’da (10’dan başlayalım da heyecan
olsun ama eminim bazıları direkt gidip birinci filme bakacaklardır. İlginç bir
halkımız var doğrusu. Normalde filmlerde spoiler verirsen kavga çıkartırlar ama
bazen öğrenciler filmin sonunda ne olduğunu soruyorlar.)
9- Masumiyet
8-Selvi Boylum Al Yazmalım
7-Sürü
6- Muhsin Bey
5-Vesikalı Yarim
4- Anayurt Oteli
3-Sevmek Zamanı
2-Yol
1- Birinci film hangisi acaba? Bence buraya bakılırsa tahmin
edilebilir çünkü bu listede henüz görmediğimiz ama çok büyük olan bir tane film
kaldı. Elbette Yılmaz Güney’in Umut’undan bahsediyoruz, deli misiniz?
Liste bu şekilde. Bu filmlerin hemen hemen hepsiyle ilgili
kişisel hikâyem var. Bu filmlerle ilgili kitaplarda çok olumlu şeyler
okuyordum. Çoğunu visidi’li yıllarda yıllarca aradım. Vesikalı Yarim’in
visidi’sini Ankara Kızılay’da bir gün tesadüfen görünce hemen cebimdeki Somali
nitelikli işçi yevmiyesine denk gelen parayı hiç tereddüt etmeden sidi’ye
verip, okula gitmeyip, koşarak eve gitmiştim.
Anayurt Oteli’nin filmine bir türlü ulaşamayınca bari
kitabını okuyayım demiştim. Sevmek Zamanı, izlemeden aşık olduğum bir filmdi
ama izleyince o kadar da abartılmaması gerektiğini düşünmüştüm.
Madem öyle tek tek kısaca bahsedelim: Bir Zamanlar Anadolu’da:
Bana göre NBC Türkiye’nin gelmiş geçmiş en iyi yönetmenlerinden, belki de
birincisi. Hatta evrensel düzeyde sunulabilecek tek isim. Benim fetiş NBC
filmim Uzak’tır ama bu da beni derinden sarsmıştı. Mehmet Kahraman’a buradan
selam ediyorum. Kendisine beş sene veriyorum. Eğer NBC ile ilgili olumsuzdan
nötre dönmezse kendisiyle olan dostluğumu gözden geçireceğim. Kendi adıma Hüsnü
Arkan için elimden gelen her şeyi yapacağıma dair söz veriyorum.
Masumiyet: Türkiye’de gerçekçiliği başlatan filmdir ama Zeki
Demirkubuz adlı umutsuzluk gerillasını bize armağan ettiği için çok tutmam bu
filmi.
Selvi Boylum Al Yazmalım: Bu filme ulaşmak hiç zor
olmamıştı. Sanırım 30 kere falan seyretmişimdir. Bence en iyi 10’da olmaması
gereken tek film bu. Biraz duygusal düşünülmüş bence. Türkan Şoray ve Kadir
İnanır’ın inanılmaz enerjisi, emek taraftarlığı filmi bir Yeşilçam filmi
yapmaktan kurtarmıyor ki…Yeşilçam filmleri canımızdır ciğerimizdir tamam ama
bir sanat dalı olarak sinema başka bir şeydir…
Sürü: Dün Yol’la ilgili söylediklerim bu film için de
geçerli. Napirsen, gelmişem, gitmişem dışında bir problemi yok.
Muhsin Bey: İşte bu…Turgut Özal Türkiye’si, İbrahim
Tatlısesizm, one man show falan hepsi bu filmde çok iyi bir şekilde var.
Vesikalı Yarim: İncelikli film diye bir tabir vardır. İşte
bu, o. Saygı duyuyorum.
Anayurt Oteli: Film uyarlaması kitaptan daha iyi olan çok az
eser var. The Godfather hemen akla gelenlerden. Bu film onlardan biri değil
yani film, kitap kadar iyi değil ama film olarak bir sinek ikilisi de değil.
Sevmek Zamanı: Kabul etmeliyiz ki avangard (zamanının
ötesinde) bir film. Yoğun ve başarılı bir sembolizm var. Tam bir yönetmen işi.
Gideri var.
Yol: Dün bahsettik.
Umut: Üniversite yıllarında Ankara Nazım Hikmet Kültür
Merkezi’nin bir odasında videodan seyredince bu filmi allahım kaymıştı. Sonra
da birçok kez izledim. Ne kadar zordu bu filme de erişmek. Şimdi Youtube’da tek
parça var. Tek kelimeyle sinemanın dibi. Isdırırım, yalarım.
Bu listeye bakınca kendi Top 10’umu da çıkarttım. Bu Top 10
işlerinde geriliyorum. Esnaflık yapıyorum ve eğer elde 12, 13 film varsa ve
hiçbirini çıkartmaya kıyamıyorsam Top 12, Top 13 falan diye adlandırıyorum. Bir
de maddeleri harf sırasına göre vererek başka bir esnaflık örneği sergiliyorum.
Bu sefer de öyle yapacağım. İşte benim harf sırasın göre düzenlenmiş Top 13’üm.
1- Bir
Zamanlar Anadolu’da
2- Bornova
Bornova
3- Canım
Kardeşim
4- Çoğunluk
5- Düttürü
Dünya
6- Muhsin
Bey
7- Otobüs
8- Sarı
Mersedes
9- Sonbahar
10- Tabutta Rövaşata
11- Umut
12- Uzak
13- Yol
Bunlarla ilgili tek tek düşüncelerim ve anılarımı başka bir
yazıda yazmak istiyorum.
İyi günler.
Görüşürüz.
Not 1: Yazım yanlışlarına bakamayacağım.
Not 2: Tunç Okan’ın toplam dört filminden ikisi listeme
girmiş.
Not 3: İbrahim Toy acaba bu filmlerden birini izledi mi?
Not 4: Ankara’da geçen filmlere özel bir saygım vardır.
İstanbul gibi sinematografik bir şehri değil de Ankara gibi renksiz bir şehir
tercih ederek aslında risk alıyorlar ki bu saygı duyulması gereken bir
davranış. İstanbul garantidir.
Not 5: En bi sevdiğimin ismini verebilirim sanırım: Uzak.
Not 6: Banker Bilo, Otobüs’ten aşırmadır.
